Teren KL Plaszow

Zdjęcie współczesne, kolorowe, wykonane z drona. Na zdjęciu widok Pomnika Ofiar Faszyzmu oraz rozległego terenu byłego obozu Plaszow.
Teren po byłym niemieckim nazistowskim obozie Plaszow zajmuje dzisiaj 37 ha powierzchni poobozowej, które zostały wpisane do rejestru zabytków 24 października 2002 r. Znajdują się na nim dwa cmentarze żydowskie, a cały teren jest uznany za cmentarz wojenny. Obszar miejsca pamięci rozciąga się między ulicami Jerozolimską od wschodu i ulicą Swoszowicką od zachodu. Od strony północnej graniczy z byłym kamieniołomem Libana, zaś od południa i południowego wschodu otaczają go domy, głównie jednorodzinne.
Na wspomnianym obszarze w czasie funkcjonowania obozu znajdowały się baraki mieszkalne przeznaczone dla więźniów oraz baraki gospodarcze i warsztatowe obszaru przemysłowego obozu.

Obecnie na terenie poobozowym, objętym wpisem do rejestru zabytków, znajdują się miejsca masowych straceń, relikty zabudowy, cmentarze żydowskie z zachowanymi częściowo grobami, powojenne pomniki i historyczny budynek – Szary Dom. Po wojnie niemal całkowitej zabudowie uległa część administracyjna obozu, obejmująca koszary straży, domy, w których mieszkała załoga, oraz magazyny, garaże, stajnie.
Doliną pomiędzy częścią mieszkalną a przemysłową obozu biegnie ulica Abrahama, w czasie wojny zwana Bergstrasse. To ona ma stanowić łącznik pomiędzy Memoriałem – nowym budynkiem wystawowym – a historycznym Szarym Domem. W obu budynkach zaprojektowano wystawę stałą.
Wobec braku czytelnych śladów przeszłości na obszarze dawnego obozu zostaną umieszczone oznaczenia, które wytyczą podstawową trasę zwiedzania. Obejmie ona ważne dla historii obozu punkty: miejsca straceń, cmentarze, plac apelowy, pozostałości po barakach mieszkalnych, gospodarczych i warsztatowych. Szczególną funkcję na terenie miejsca pamięci pełnią obszary przedwojennych cmentarzy żydowskich, zajmujące trzecią część terenu objętego upamiętnieniem. Do dzisiaj zachowały się ruiny hali przedpogrzebowej nowego cmentarza krakowskiej gminy żydowskiej oraz ponad 600 grobów na terenie cmentarza gminy podgórskiej. Obie nekropolie sąsiadowały ze sobą; rozdzielone były ulicą Jerozolimską, obecnie zachowaną jedynie w formie wąskiej ścieżki.
Rozległy teren poobozowy jest obecnie częściowo zalesiony i porośnięty krzewami, a częściowo utrzymywany w formie łąki z niską trawą. Obszar ten pozostanie niezmieniony i otwarty dla wszystkich jako miejsce spokojnych spacerów, refleksji, odkrywania przeszłości.