Zbiory i multimedia

Zdjęcie wszpółczesne, kolorowe. Na zdjęciu autenyczna opaska z getta z gwiazdą Dawida.
Muzeum KL Plaszow jako instytucja, która rozpoczęła swoje funkcjonowanie w 2021 r., nie posiada jeszcze własnych zbiorów i kolekcji. Najliczniejszą grupę zabytków dotyczących KL Plaszow stanowią obiekty wydobyte podczas badań archeologicznych realizowanych przez Muzeum Krakowa w latach 2016-2019. Zabytki te znajdują się obecnie w zbiorach Muzeum Krakowa, a Muzeum KL Plaszow uczestniczy w ich opracowaniu. W przypadku informacji lub chęci przekazania obiektów prosimy o kontakt z nami.

MENU

Archiwum

Archiwum

Muzeum obecnie nie posiada oryginalnych archiwaliów dotyczących więźniów KL Plaszow.

Archiwum KL Plaszow zostało niemal w całości zniszczone w trakcie likwidacji obozu. Zachowane materiały historyczne dotyczące historii KL Plaszow dostępne są w archiwach instytucjonalnych i prywatnych. Największe zasoby archiwaliów są w posiadaniu Instytutu Pamięci Narodowej, Żydowskiego Instytutu Historycznego, Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu (Yad Vashem), Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie (United States Holocaust Memorial Museum), Międzynarodowej Służby Poszukiwań w Bad Arolsen.

Podczas dotychczas prowadzonych badań Muzeum KL Plaszow pozyskało od wskazanych instytucji w wersji zdigitalizowanej m.in.: relacje więźniów, oficjalne dokumenty obozowe, w tym listy transportowe z obozu i do niego, rejestry i listy więźniów, plany budynków, grypsy, druki z innych obozów i miejsc przesiedleń (ankiety personalne, karty pracy, akty zgonu), informacje i rejestry organizacji pomocowych, m.in. Rady Głównej Opiekuńczej, Centrali Pomocy Żydom i Rady Pomocy Żydom.

Zebrany materiał stanowi podstawę pracy badawczej Muzeum KL Plaszow oraz jest systematyzowany, uzupełniany i opracowany w ramach Archiwum Cyfrowego KL Plaszow.

Relacje świadków

Największe zbiory relacji więźniów KL Plaszow znajdują się w archiwach Żydowskiego Instytutu Historycznego, Instytutu Pamięci Narodowej, Yad Vashem oraz Shoah Foundation. Są to przede wszystkim relacje i zeznania więźniów KL Plaszow składane od 1945 r. przed Żydowską Komisją Historyczną, w tym również podczas procesów członków załogi obozu, a także pozyskane w okresie późniejszym (rękopisy, maszynopisy oraz nagrania audio i video).

Fotografie i filmy

Fotografie wykonane w czasie funkcjonowania obozu znajdują się przede wszystkim w zbiorach pięciu instytucji: Instytutu Pamięci Narodowej, Yad Vashem, Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, Muzeum Bojowników Getta oraz w Żydowskim Instytucie Historycznym. Większość z ok. 250 zdjęć została wykonana w 1944 r. Ich tematyka jest zróżnicowana – część z nich przedstawia szerokie kadry z widokami panoramicznymi obozu, pozostałe sceny dokumentują obozową codzienność, m.in.  więźniów przy pracy czy podczas rozdawania posiłków, oraz ukazują członków załogi KL Plaszow.

Ich uzupełnieniem są fotografie powstałe przed założeniem obozu. Najwcześniejsze z nich, pochodzące z lat 30. XX w., ukazują cmentarze żydowskie w Podgórzu i budowę hali przedpogrzebowej cmentarza żydowskiego gminy krakowskiej. Znajdują się one w zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego, Muzeum Krakowa oraz Archiwum Narodowego w Krakowie. W archiwach Instytutu Pamięci Narodowej, Yad Vashem, Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, Muzeum Bojowników Getta oraz w Żydowskim Instytucie Historycznym znajdują się także zdjęcia prezentujące teren poobozowy w okresie powojennym.

KL Plaszow został również utrwalony na taśmie filmowej. Tadeusz Franiszyn, żołnierz Armii Krajowej, dwukrotnie nakręcił ukrytą kamerą obszar likwidowanego KL Plaszow (we wrześniu 1944 r. i w styczniu 1945 r.). Kopia filmu znajduje się w zbiorach Muzeum Krakowa.

Kartografia,  plany, zdjęcia lotnicze i satelitarne

Plany ZAL i KL Plaszow przechowywane są w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej oraz Yad Vashem. Powstały one w różnych stadiach istnienia obozu, a częściowo były opracowywane na potrzeby procesów członków załogi.

W zbiorach Niemieckiego Archiwum Federalnego w Koblencji znajduje się dokumentacja budynków obozowych wykonana przez więźniów w latach 1943–1944 (plany rozbudowy stacji TRAFO, baraku i magazynu benzyny). Odręczne szkice i plany stanowią uzupełnienie niektórych relacji przechowywanych w Żydowskim Instytucie Historycznym.
 
W Archiwum Narodowym w Krakowie znajduje się dokumentacja wytworzona przed założeniem obozu, która przedstawia m.in. obiekty wchodzące w skład twierdzy Kraków, cmentarzy żydowskich oraz domów prywatnych.

Wszystkie znane obecnie fotografie lotnicze wykonane w latach 1939–1945 znajdują się w Archiwum Narodowym Stanów Zjednoczonych. Obrazują one rozwój i zmiany przestrzenne KL Plaszow w różnych momentach jego istnienia. Ich uzupełnieniem są dostępne materiały pokazujące teren poobozowy w okresie powojennym.