O muzeum

Muzeum – Miejsce Pamięci KL Plaszow w Krakowie. Niemiecki nazistowski obóz pracy i obóz koncentracyjny (1942−1945) (w organizacji) rozpoczęło działalność 1 stycznia 2021 r. na podstawie uchwały Rady Miasta Krakowa. Jako jednostka w organizacji jest zarządzane przez Muzeum Krakowa.

Muzeum KL Plaszow powstało, by objąć opieką teren po byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Plaszow, funkcjonującym w latach 1942–1945. Ocenia się, że przeszło przez niego ok. 35 tys. więźniów: Żydów, Polaków i osób innych narodowości. W obozie zostało zamordowanych 5–6 tys. ludzi.

Zadaniem Muzeum KL Plaszow jest praca badawcza i edukacyjna na rzecz pamięci o historii KL Plaszow i o jego ofiarach. Pod opieką instytucji znajduje się teren poobozowy, wpisany do rejestru zabytków, oraz historyczny budynek – Szary Dom. W bezpośrednim sąsiedztwie terenu poobozowego powstanie budynek Memoriału. Zarówno w Szarym Domu, jak i w Memoriale znajdzie się wystawa stała o obozie.

Zakończenie budowy Muzeum KL Plaszow planowane jest na koniec 2025 r.
Zdjęcie wszpółczesne, kolorowe, wykonane z drona. Na zdjęciu widok zachowanego historycznego budynku Szarego Domu.

MENU

Działalność naukowa

Działalność naukowa

Działalność naukowa Muzeum KL Plaszow obejmuje badania własne i współpracę przy projektach koncentrujących się na różnych aspektach przeszłości i współczesności miejsca pamięci. Wyniki prac są upowszechniane w formie publikacji naukowych, popularnonaukowych oraz podczas prelekcji, wykładów, odczytów i spotkań popularyzujących wiedzę na temat KL Plaszow.

Tematyka podejmowanych badań i projektów naukowych obejmuje w szczególności historię KL Plaszow i losy więźniów obozu, ale również zagadnienia związane z historią i funkcjonowaniem Krakowa i Generalnego Gubernatorstwa podczas II wojny światowej, badania muzeologiczne, studia nad pamięcią oraz problematykę współczesnych zbrodni ludobójstwa i ich upamiętnień.

Od 2018 r. dostępne jest Archiwum Cyfrowe KL Plaszow, które stanowi kompendium wiedzy o obozie i jego więźniach. Archiwum jest ciągle rozbudowywane i uzupełniane.

Badania historyczne i kwerendy źródłowe

Badania historyczne obejmują kwerendy i opracowanie tematów związanych z historią KL Plaszow na podstawie pozyskanych materiałów źródłowych. Realizowane są odpowiedzi na zapytania dotyczące poszczególnych więźniów, badania genealogiczne oraz analiza poszczególnych zagadnień dotyczących funkcjonowania obozu.

Dokumentacja terenu i badania konserwatorskie

Od 2016 r. teren poobozowy jest poddawany regularnym rekonesansom i analizom. W ich efekcie powstają opracowania związane z dokumentacją tego obszaru, mapowanie reliktów i analizy przestrzenne. Ze względu na specyfikę miejsca pamięci przed podjęciem prac terenowych sporządzane są badania i analizy konserwatorskie pozwalające na optymalne zaplanowanie dalszych prac, w tym konserwacji i uczytelnienia reliktów architektonicznych.

Badania archeologiczne

W latach 2016–2017 przeprowadzono kompleksowe rozpoznanie archeologiczne terenu poobozowego. Obecnie prowadzone są stałe nadzory archeologiczne i prospekcje terenowe mające na celu zabezpieczenie i ochronę zachowanego obszaru KL Plaszow. Planowany jest dalszy rekonesans przy użyciu nieinwazyjnych metod archeologii. Podczas badań archeologicznych pozyskano informacje dotyczące rozplanowania przestrzennego obozu, specyfiki istniejących budynków i zachowanych reliktów, a także zbiór kilkunastu tysięcy zabytków ruchomych związanych z historią miejsca pamięci.

Badania i inwentaryzacje przyrodnicze

Teren miejsca pamięci stanowi cenny obszar przyrodniczy. Podstawą działalności muzeum w zakresie ochrony przyrody i opieki nad nią jest rzetelna wiedza pozyskana w wyniku przeprowadzonych z badań, analiz i inwentaryzacji przyrodniczych.

Badania społeczne i socjologiczne

Specyfika Muzeum KL Plaszow w naturalny sposób wiąże się z koniecznością podjęcia badań związanych z problematyką pamięci, edukacji i trudnego dziedzictwa. Możliwe jest prowadzenie badań naukowych polegających na analizie współczesnej świadomości oraz roli miejsc pamięci i placówek muzealnych.